İSTANBUL-Türkiye’de her 3 kadından biriyle her 4 erkekten biri şişmanlık sorunuyla mücadele ediyor. Kalıtım, sağlıksız beslenme, hareket azlığı, ailede diyabet hastalığı olması ve sistemik sağlık sorunlarına bağlı olarak gelişebilen şişmanlığın azaltılmasında birçok yöntem deneniyor.
Bunlardan biri de düşük kalorili ve kalorisiz tatlandırıcılar. Hem sağlıklı beslenmek isteyen hem de kilo vermek isteyen kişilerin seçeneklerinden biri olan tatlandırıcılarla ilgili merak edilen soruları İstanbul Taksim Grand Hyatt Otel'de geçen ay düzenlenen "Tatlandırıcılar Hakkındaki Güncel Bilimsel Veriler" konulu toplantıda uzmanlar yanıtladı.
İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr.Taner Damcı, Okan Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. M. Emel Alphan, Washington Üniversitesi öğretim üyesi Dr. Adam Drewnowski ve Toronto Üniversitesi öğretim üyesi Dr. Bernadene Magnuson’ın katıldığı toplantıda “Düşük kalorili ve kalorisiz tatlandırıcılar bir yandan gıda ve içeceklerin kalori içeriğinin azaltılmasına diğer yandan da tadın korunmasına olanak sağlarlar. Bu tür tatlandırıcılar hem çocuklarda hem de erişkinlerde kilo kontrolüne ve diyabet tedavisine önemli destek sağlar” mesajı verildi.

TATLANDIRICILARIN GÜVENİLİRLİĞİ

“Tatlandırıcılar Hakkındaki Güncel Bilimsel Veriler” konulu toplantıda uzmanlar, düşük kalorili ve kalorisiz tatlandırıcıların güvenliğiyle ilgili araştırmalar hakkında da bilgi verdi.

Türk toplumunun günlük beslenme önerilerine uygun, yeterli ve dengeli bir beslenme çerçevesinde, kalorili ya da düşük kalorili/kalorisiz çeşitli tatlandırıcıları güvenle kullanabileceğine dikkat çekildi.

Gıdalarda ve içeceklerde kullanılan düşük kalorili ve kalorisiz tatlandırıcıların bilimsel çalışmalarla en fazla incelenmiş gruplardan biri olduğuna işaret edilen toplantıda, şu noktalar vurgulandı:

TATLANDIRICILAR İÇİN KABUL EDİLEBİLİR GÜNLÜK ALIM DÜZEYİ

"Bu önemli gıda bileşenleri bir yandan tat ve genel beslenme kalitesini korurken diğer yandan da birçok gıda ve içeceğin içerdiği kalori miktarını azaltır.

Düşük kalorili ve kalorisiz tatlandırıcılar tüm dünyada bilimsel çalışmalarla en kapsamlı incelenmiş gıda içerikleri arasında yer almaktadır ve yüzlerce çalışma bu tür tatlandırıcıların güvenli olduğunu doğrulamıştır.

En önemlisi, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü ile Dünya Sağlık Örgütü’nün Katkı Maddeleri Ortak Uzman Komitesi’nin tatlandırıcılar için Kabul Edilebilir Günlük Alım Miktarı (KEGAM) düzeylerini belirlemiş olmasıdır.
Türkiye’de gıda kanunlarının gıda ve içeceklerde kullanılmasına izin verdiği tüm düşük kalorili ve kalorisiz tatlandırıcılar güvenlidir ve kullanım ve tüketim miktarları KEGAM düzeylerinin çok altındadır. Tüm listeyi içermemekle birlikte, bu tatlandırıcılar arasında aspartam, asesülfam potasyum, sakkarin, sükraloz ve stevia sayılabilir."

TATLANDIRICILAR KANSERE NEDEN OLMUYOR

Tüm dünyada onlarca yıldır devam eden bilimsel değerlendirmelere ve resmi denetim kurumlarının yaptığı incelemelere göre, düşük kalorili ve kalorisiz tatlandırıcılar kansere, doğum kusurlarına, erken doğuma ya da başka hastalıklara neden olmuyor.

TATLANDIRICILAR İŞTAHI ARTIRMIYOR, KİLO ALIMINA YOL AÇMIYOR

Araştırmalar, düşük kalorili ve kalorisiz tatlandırıcıların daha fazla yemek yemeye yol açmadığını gösteriyor. Düşük kalorili ve kalorisiz tatlandırıcıları içeren gıdalar ve içecekler enerji alımının yönetilmesine ve eğer kalori alımını azaltmak için düzenli olarak kullanılırlarsa kilo kontrolüne yardımcı olabiliyor. Düşük kalorili ve kalorisiz tatlandırıcılar ile tatlandırılmış gıda ve içeceklerin tüketilmesi iştahı arttırmıyor ve kilo alımına yol açmıyor.
Türk, Amerikalı ve Kanadalı uzmanlara göre düşük kalorili ve kalorisiz tatlandırıcıların kullanılması kalori kısıtlaması nedeniyle tüketilemeyen gıda ve içeceklerin alınmasına olanak vererek beslenme çeşitliliğinin artırılmasına katkıda bulunuyor.

TATLANDIRICILARIN KİLO KONTROLÜ VE DİYABET TEDAVİSİNE DESTEKTE ROLÜ

İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr.Taner Damcı, Okan Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. M. Emel Alphan, Washington Üniversitesi öğretim üyesi Dr. Adam Drewnowski ve Toronto Üniversitesi öğretim üyesi Dr. Bernadene Magnuson toplantıda tatlandırıcıların kilo kontrolü ve diyabet tedavisine sağladığı önemli destek üzerinde de durdular. Uzmanlar düşük kalorili ve kalorisiz tatlandırıcılar bir yandan gıda ve içeceklerin kalori içeriğinin azaltılmasına diğer yandan da tadın korunmasına olanak sağladığını hatırlatarak şöyle konuştular:
“Bu tür tatlandırıcılar hem çocuklarda hem de erişkinlerde kilo kontrolüne ve diyabet tedavisine önemli destek sağlar. Uluslararası Diyabet Federasyonu’na göre, tip 1 diyabet tanısı genellikle çocukluk çağında konmaktadır. Bu tip diyabetin otoimmün bir hastalık olduğu ve önlenebilir olmadığı düşünülmektedir. Uluslararası Diyabet Federasyonu, tip 2 diyabet için başlıca risk faktörlerini fazla kilo/obezite, yaşlanma, etnik köken, ailede diyabet olması, geçmişte hamilelik sırasında diyabet gelişmiş olması ve hareketsiz yaşam tarzı olarak bildirmektedir. Herhangi bir kaynaktan (protein, karbonhidrat ya da yağ) alınan kalorilerin azaltılmasının kalorileri, alınan ve harcanan enerji dengesiyle uyumlu hale getirebileceği ve böylece kilo kontrolüne yardımcı olabileceği açıktır. “