Günümüzde sık rastlanan sağlık sorunları arasında sayılan reflü, kontrol altına alınabilir bir rahatsızlık olarak biliniyor. İhmal edilmesi durumunda ise cerrahi müdahaleyi gerektirecek tablolar ortaya çıkabiliyor.
Reflü konusunda Yeditepe Üniversitesi Gastroenteroloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Meltam Ergün bilgi verdi.

REFLÜ NEYE DENİR?

(Gastroözofageal reflü) mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçmasına denir. Normalde yemek borusunun alt ucu kapalı durmakta ve lokmanın yutulmasıyla açılarak lokmanın mideye geçişine imkân tanımaktadır. Ancak reflü hastalarının çoğunda alt uç gevşektir ve mide asidini yemek borusuna kaçırmaktadır.

REFLÜNÜN BELİRTİLERİ NELERDİR?

Reflü normalde insanlarda günde bir kaçkez olmaktadır. Ancak bu göğüs ağrısı, yanma hissi oluşturuyor ve yaşam kalitesini etkiliyorsa buna reflü hastalığı denmektedir. Mideden başlayarak ağza doğru acı, ekşi sıvı gelmesi ve yanma hissinin boyna doğru ulaşması tipik reflü bulgusudur. Ancak reflünün tipik olmyan belirtileri de mevcuttur:
Reflü hastalığının tipik belirtileri: Göğüs ağrısı, mideden ağza doğru ulaşan yanma hissi ve ağza gelen acı/ekşi sıvı
Reflü hastalığının tipik olmayan belirtileri: Kuru öksürük, ses kısıklığı, boğazda karıncalanma hissi, diş çürükleri

HANGİ FAKTÖRLERE BAĞLI OLARAK GELİŞİR?

Mide asidinin fazla olmasına ve yemek borusu alt ucu gevşekliğine bağlı olarak gelişir. Kilo alımı, stres, sıkı kıyafetler giymek, bir oturuşta çok fazla yemek yemek reflüyü tetiklemektedir. Bazı yiyecekler reflüyü kolaylaştırır. Bunların ölçülü tüketilmesi tavsiye edilir.
Reflüyü oluşturan/kolaylaştıran yiyeceklerin başlıcaları şunlardır; kahve, çay, alkol, sigara, çikolata, yağlı yiyecekler.

TANISINDA KULLANILAN YÖNTEMLER

Reflü tanısı hastalığın belirtileri ve hastanın dinlenmesi ile konur. Endoskopik inceleme ve yemek borusu içi pH ölçümü bazı durumlarda gereklidir.

Endoskopik inceleme ne zaman gereklidir?
1. 40 yaş üzerinde başlayan mide şikayetleri
2. Mide kanaması (Ağızdan kanlı kusma veya büyük abdestin simsiyah yahut kanlı gelmesi)
3. İstemsiz olarak kilo verme
4. Karında kitle
5. Mide ağrısı ve bulantı-kusma
6. Yutma güçlüğü
7. Ailede mide kanseri
olması durumlarında endoskopik tetkik istenir.

TEDAVİ YÖNTEMLERİ

Reflü tedavisinde önce yaşam biçimi değişiklikleri gelmektedir. Dolu mide ile yatmamak, sigara ve alkol kullanmamak, azar azar ve sık yemek yemek, reflüyü tetikleyen acılı, baharatlı, salçalı, yağlı yemeklerden kaçınmak ilk yapılması gerekenlerdir.
Reflü tedavisinde genel olarak ilaç tedavisi kullanılır. Nadir durumlarda (büyük bir mide fıtığı varsa vb) cerrahi tedavi gündeme gelebilir, ancak özellikle deneyimli merkezlerde deneyimli cerrahların bu operasyonu yapmaları uygun olur.

BESLENMENİN ÖNEMİ

Reflüye neden olabilecek yiyeceklerden uzak durmak ya da bunları en aza indirmek hastalığın ilerlemesini önlemede ve tedavi sürecinde önem taşımaktadır.
Kola, Sigara, alkol, çikolata, portakalın gibi yiyecek ve içecekler ve mayalı gıdalar reflüyü artırıcı etki gösterirler.

REFLÜ KANSERE YOL AÇAR MI?

Uzun süren reflü hastalığında özellikle endoskopik olarak “Barrett özofagusu” olarak adlandırılan durumda kanser riskinde az da olsa bir artış söz konusudur. Ancak endoskopik takip ve patolojik değerlendirme sonuçlarına göre her hasta bireysel olarak değerlendirilmelidir. Ülkemizde Barrett Avrupa ülkelerine göre daha nadirdir ve Barrett zemininde kanser gelişimini de oldukça az görülmektedir. Takip ve kontrole evet, ama panik ve endişeye hayır diyoruz.