Türk İç Hastalıkları Derneği’nin 17. Kongresi’nde bilim insanları Türkiye’nin erişkin aşılama karnesinin zayıflığına dikkat çekti. İç Hastalıkları Derneği Başkanı Prof. Dr. Serhat Ünal son 15 yıldır koruyucu hekimlik kavramının gündeme geldiğini ve iç hastalıkları uzmanlığının uğraşı alanı haline geldiğine işaret etti. Kongrede yapılan toplantıda grip, zatürre, tetanos, boğmaca aşılarının yapılma oranlarının yüzde 3 ila yüzde 15 arasında değiştiği bu oranın çok yetersiz olduğu vurgulandı.

17. Ulusal İç Hastalıkları Kongresi, Türk İç Hastalıkları Uzmanlık Derneği(TİHUD) tarafından 14-18 Ekim 2015 tarihleri arasında Sueno Hotel&Kongre Merkezi Belek, Antalya’da gerçekleştirildi. Bilimsel kongreler içinde en fazla ilgi çeken ve takip edilen kongre bu yıl 3 bin 180 katılımcı ile düzenlendi.
Kongrede yaptığı konuşmada, erişkin aşılamasının da koruyucu hekimlik anlayışının çok önemli bir parçası olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Serhat Ünal Türkiye’de bu konuda yeterli kıpırdanmanın sağlanamadığını belirterek şöyle devam etti:
“2000 yılında Türk İç Hastalıkları Uzmanlık Derneği çalışma grubu Ege’de aşı olması gereken 14500 erişkin hastaya yaptırdığı aşılarını sordu. Bu Türkiye’deki ilk çalışmadır ve her şey bununla başlamıştır. 65 yaş üstü en yüksek olması gereken yerde grip aşısı % 6.5, zatürre aşısı % 0.1 olarak ölçüldü. 15 yıldır bunlarda pek kıpırdama olmadı. Bu rakamlar düşük çıkınca önce kampanya yaptık. Haydi erişkinler aşıya kampanyasını gerçekleştirdik. Otobüslere boardlara epeyce para harcadık, sonuç sıfır. Değişiklik olmayınca Sağlık Bakanlığı’na gittik, uğraştık, didindik 2009 yılında erişkin aşı takvimi yayınlandı, web sitesinde yerini aldı. Türkiye 15ten fazla antijeni çocuklarımıza %98-%99 oranında verebiliyor, erişkin aşılarını kıpırdatamıyoruz.”

ERİŞKİNLERDE TETANOS VE BOĞMACAYA BAĞIŞIKLIK ORANLARI DÜŞÜK

Türkiye’de en iyi bilinen aşının tetanos olduğunu belirten Prof. Dr. Serhat Ünal, 10 yılda bir tetanos aşısı yapılması gerektiğinin bilinmediğini vurguladı. Tetanos aşısı koruyuculuk oranının yüzde 3.5 olarak saptandığını söyleyen Prof. Dr. Serhat Ünal, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Biz dernek tarafından finanse edilen bir çalışma yaptık. Hacettepe İç Hastalıkları Polikliniği’ne gelen 1500 hastadan kanlar alındı, çocukluk çağında yapılmış aşılara karşı koruyuculuğun devam edip etmediğine bakıldı. Tetanos koruyuculuğu Hacettepe’ye başka nedenlerle müracaat eden 1500 hastada % 3.5 olarak ölçüldü. Yani % 97sinin aşı olması gerekiyor. Boğmacanın da aynen bu şekilde olduğunu gördük. Neden diye sorduğumuzdan doktorlar da dahil olmak farkındalığın düşük olduğu ortaya çıktı. Denizli’de aile hekimleri derneği ile iş birliği yapıp halk sağlığı müdürlüğüyle beraber 65 yaş üstü 88 bin yaşlının 80 binine ulaşıldı, aşı oranları soruldu. Oran % 3 olarak belirlendi. Hekimlere önemini anlattık, aşılamadan sonra oran % 60 a çıktı.”

TÜRKİYE’DE 23 MİLYON AŞILANMASI GEREKEN İNSAN VAR

Türkiye’de 65 yaş üstünde kronik sağlık sorunu bulunan ve grip aşısı yapılmadığı için ölüm riski artan 23 milyon insan olduğunun altını çizen Prof. Dr. Serhat Ünal, Adana’da yapılan bir çalışmadan örnek verdi:
“50 yaş üstü olup diyabet, kronik akciğer hastalığı, solunum yetmezliği, kronik böbrek rahatsızlığı bulunan 17 milyon insan vardır. 65 yaş üstünde ise 7,5 milyon insanda bu rahatsızlıklar görülüyor. Türkiye'de grip aşısı yapılması gereken 23 milyon erişkin insan vardır. Adana’da geçen sene bu gelen testleri beş devlet hastanesine 65 yaş üzeri gribe benzer tabloyla yatan hastalara uygulamışlar, 252 kişiyi taramışlar; bunların içerisinde yüzden fazlasının grip olduğu ve 65 yaş üzeri grip mortalitenin (ölümün) % 24 olduğu, 65 yaş altında % 8 olduğu bulunmuş. Grip mortalitesi dediğim sadece virüs bulaştı, zatürre yaptı, zatürreden öldü değil. Ama esas ölüm nedeni adamın sol kalp yetmezliği var, grip olduğu zaman sol kalp yetmezliği aktive oluyor. Sol kalp yetmezliği aktive olunca koroner arterlerde dolum basıncı düşüyor, enfarktüsten ölüyor. Diyabeti var, diyabet regülasyonu bozuluyor; ketoasidozdan ölüyor. Kronik böbrek yetmezliği var, böbrek yetmezliğinin düzeni bozuluyor; yetmezlikten ölüyor. Çok net çalışmalar var: 65 yaşın üzerinde bu hastalığı olan kişilerden oluşan bir grubu aşılıyorlar. Öbür grubu aşılamıyorlar. Sezon sonunda tüm ölüm nedenlerine bakıldığında çok büyük anlamlı farkla grip aşısı olanlar ölmüyor, aşı olmayanlar ölüyor. Ama neden? Ama diyabet komasından, ama sol kalp yetmezliğinden, ama enfarktüsten. Yani aşıya sadece grip olmayı engellemek olarak bakmamak lazım, bütün bu ölümleri engelleyen bir önlemdir. Onun için erişkin aşılamayı yaygınlaştırmak lazım.”