İSTANBUL- Tam Gün Yasası'nın kısmen veto edilmesinden sonra öğretmenler ve vergi memurları gibi kamuda çalışan meslek gruplarının özel olarak vergi mükellefiyeti gerektirecek iş yapıp yapamayacağı gündeme geldi. Bu konuyu etraflıca bir kez daha irdelemekte yarar var. Vergi memuru, adliye mübaşiri gibi kamu görevlileri vergi mükellefi olarak ek iş yapamazlar.

Öğretmenlerin özel eğitim kurumlarında ek iş yapması ise yöneticilerinin izin vermesi şartına bağlanmış. Kimya mühendisi ve kimyagerler ise mesai saatleri dışında serbest çalışabilirler. Konuyu yasal çevresi ile açıklamak gerekirse 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "Ticaret ve diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunma yasağı" başlıklı 28'inci maddesine göre;

"Madde 28 -Memurlar Türk Ticaret Kanunu'na göre (Tacir) veya (Esnaf) sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamaz, ticaret ve sanayi müesseselerinde görev alamaz, ticari mümessil veya ticari vekil veya kolektif şirketlerde ortak veya komandit şirkette komandite ortak olamazlar. (Görevli oldukları kurumların iştiraklerinde kurumlarını temsilen alacakları görevler hariç).
Memurların üyesi oldukları yapı, kalkınma ve tüketim kooperatifleri ile kanunla kurulmuş yardım sandıklarının yönetim ve denetim kurulları üyelikleri görevleri ve özel kanunlarda belirtilen görevler bu yasaklamanın dışındadır.
Eşleri, reşit olmayan veya mahcur olan çocukları, yasaklanan faaliyetlerde bulunan memurlar bu durumu 15 gün içinde bağlı oldukları kuruma bildirmekle yükümlüdürler". 

Memuriyet kamu görevi demektir ve kamusal alanda çalışma anlamını taşır.
Bu sebeple memurlar kamu adına karar alma, uygulama yetkilerine sahiptirler.
Memurların, başka iş ve işyerlerinde çalışması serbesttir, kendileri de mesai sonrası çalışabilir demek, ilerde çalıştıkları veya kendilerine ait işyerleri ile kamu ahş verişe girdiğinde tarafsızlıkları konusunda şüphe uyandıracağı gibi zan altında da bırakır.
Konuyu bazı mesleklere ve memurların sınıflarına yönelik olarak inceledik. 

"Tam Gün"de neler değişti?

Memur Vergi memuru, adliye mübaşiri, müfettiş gibi 657 DMK'ya göre Genel İdari Hizmet sınıfında yer alan memurlar 657/28 gereğince vergi mükellefiyeti gerektirecek faaliyet yapamayacakları gibi bir başka kurum ve kuruluşta da görev alamazlar. Bu tür bir yasak yok diyenlere basit bir sorum var? Bir idarenin yetkilisi bir şirkette görev aldığı takdirde tarafsızlık nasıl gerçekleşir?

Sağlık personeli Memurların çalışmasını yasaklayan 657 sayılı DMK genel kanun olmakla birlikte daha özel bir Kanun olan 31.12.1980 tarih ve 2368 sayılı Sağlık Personelinin Tazminat ve Çalışma Esaslarına Dair Kanunun 4 üncü maddesi ile doktorlar ve diş hekimlerine hem kamuda çalışma hem de kendi adlarına mesleklerini muayenehanelerinde çalışma hakkı vermişti ama bu kanun Tam Gün Yasası ile 30 Temmuz 2010 günü mülga oluyor. Bu sebeple doktorlar 30 Temmuz 2010 gününden sonra mesai sonrası serbest çalışma haklarını kaybediyorlar.

Öğretmenler evlerinde özel ders veremezler, özel okullarda görev alamazlar, özel dershanelerde görev alamazlar ama 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu'nun 8'inci maddesine göre; "...asıl görevlerini aksatmamak ve okutmakla yükümlü haftalık ders saati sayısını doldurmaları kaydı ile aylık karşılığı okutmakla yükümlü haftalık ders saati sayısının yarısı kadar ücretli ders verilebilir. Toplam ders saati sayısı haftada otuz saati geçemez..." denildiğinden, Milli Eğitim il Müdürlüklerinden yazılı izin alarak özel öğretim kurumlarında ders karşılığı görev yapabilirler.

Veteriner Hekimliği Mesleğinin İcrasına, Türk Veteriner Hekimleri Birliği ile Odalarının Teşekkül Tarzına ve Göreceği işlere Dair Kanun'un 8'inci maddesi ile 18.06.2001 günü Resmi Gazete'de yayınlanan, Veteriner Hekim Muayenehane ve Poliklinik Yönetmeliği'nin 5'inci maddesine göre kamuda çalışan veteriner hekimler mesai sonrasında özel muayenehanelerinde çalışabilirler.
"Madde 8- Her veteriner hekim hayvanların muayene ve tedavisi için bir muayenehane açabilir.
Muayenehane açmak istiyen (Veteriner hekim) bir istida ile mahallin en büyük mülkiye amirine müracaat eder..." "Madde 5 - Kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüslerinde asli ve sürekli görevlerde çalışan veteriner hekimler ile sadece serbest olarak mesleğini icra etmek isteyen veteriner hekimler 6343 sayılı Kanun'un 8'inci maddesi hükümlerini yerine getirmeden muayenehane açamazlar." I Kimyager ve kimya mühendisi 20.02.1954 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 6269 sayılı Kimyagerlik ve Kimya Mühendisliği Hakkında Kanun'un 5'inci maddesine göre;"1'inci maddede yazılı unvanları almış olanlardan devlet ve müesseseleriyle yarı resmi teşekküllerde vazife almış olanlar mesai saatleri dışında mesleki sahada serbest çalışabilirler." denildiğinden kamudaki kimyager ve kimya mühendisleri büro açabilirler.

Eski Tam Gün Yasası ile son bulur

Tartışmalar sürerse Sağlık Bakanlığı'nın 1978'de yasalaşan eski Tam Gün Kanunu olan 2162 sayılı "Sağlık Personelinin Tam Süre Çalışma Esaslarına Dair Kanun"daki var olan aşağıdaki ibareyi getirmesi ile son bulur diye düşünüyorum. Zira Eski Tam Gün Yasası'nın 7'nci maddesi şöyleydi: "Madde 7.- Bu Kanun kapsamında çalışan personel, hariçte serbest olarak sanat ve mesleklerini icra edemezler, resmi ve özel herhangi bir müessesede maaşlı, ücretli veya sözleşmeli olarak mesleki görev alamazlar, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun gerektirdiği ödemelerden (ilgili üniversite personeli için 1765 sayılı Kanun'un 16'ncı maddesinin Cinci fıkrasında belirtilenden) başka mesleki ek gelir sağlayamazlar" 
HABERTÜRK