İSTANBUL-Çiftlerin yüzde 15'inin sorunu olan kısırlıkta en sorunlu konulardan birini erkek kısırlığı oluşturuyor. Ancak yeni geliştirilen testler erkek kısırlığın nedenlerinin saptanması ve ona uygun tedavi seçenekleri üretme şansını artırıyor. Bu önemli adımlar Üreme Tıbbı Derneği (ÜTD) ve Uluslararası Fertilitenin Korunması Derneği (ISFP) desteğiyle düzenlenen “PCOS, Ovulasyon İndüksiyonu ve Fertilitenin Korunması: 2010 Yeni Trendler” Sempozyumu'nda ele alındı. Sempozyum adına konuşan Prof. Dr. Timur Gürgan ve Prof. Dr. Erol Tavmergen kısırlıkta çok önemli adımlar atıldığına dikkat çekti.  4-6 Haziran 2010 tarihleri arasında The Marmara Hotel, İstanbul’da gerçekleştirilen sempozyumda erkek kısırlığında önemli çalışmalar gerçekleştiren  Prof. Dr. Jaques Donnez ve Dr. H. Tournaye yeni gelişmeleri meslektaşlarıyla paylaştı.

ERKEK KISIRLIĞINDA YENİ YAKLAŞIM

Erkek kısırlığındaki sorunları anlamak için normal işleyişin ne olması gerektiği konusunda bilgi veren bilim insanları şu noktalara dikkat çekti.

"Son yıllarda yapılan bilimsel çalışmalar erkeklerde sperm sayısı normal olsa dahi spermlerdeki kalite sorunun çiftin çocuk sahibi olabilmesini engellediğini göstermiştir. Erkekte yapılan testler genelde normal olarak değerlendirilir fakat çift belli zaman sürecinde bebek sahibi olamaz. Sorun sperm sayısının özellikle 5 milyonun altına düştüğü veya azospermi olarak adlandırılan ve tetkiklerde hiç sperm bulunamayan erkeklerde daha ileri gitmekte, tedavi maksadı ile uygulanan aşılama tüp bebek tedavilerinin başarı oranlarında önemli düşmelere yol açmaktadır.
Bu nedenle çocuk sahibi olmakta güçlük çeken çiftlerde erkeklerin daha detaylı incelenmesinin önemi ortaya çıkmıştır. Normal sperm parametreleri olan veya orta derecede sperm bozukluğu saptanan erkekler 3 yıl üzeri bir sürede çocuk sahibi olamadılar ise bir tedavi işlemi başlamadan önce sperm kalite ve fonksiyonunu belirleyecek testleri yaptırmalıdırlar."

ERKEK KISIRLIĞININ NEDENİ NASIL SAPTANIYOR?

 1. Sperm DNA kopma ve kırılmalarının tespit edilmesi : Sperm Degregasyon İndeksi çalışması  ile bu tip sorun gösteren sperm oranları laboratuvarda tespit ediliyor. İleri derecede sorunu erkeklerde hayat tarzı değişiklikleri öneriliyor. Vvitamin ve eser elementlerin takviyesi (A,B,C,E vitaminleri; çinko, bakır, selenyum; çeşitli kilo ve diyet ayarlamaları; stres azaltma teknikleri uygulaması vb. ) ile sigara kesiliyor. 1.5-3 ayda gebelik oranlarında artma oluşturulabiliyor. Bu çiftler bazen aşılama ve tüp bebek tedavilerine gerek duyulmaksızın gebelik elde edilebiliyor.

2. IMSI (High magnification ICSI = Büyük büyütmeli mikroenjeksiyon) :

Orta ve şiddetli erkek faktörü olan infertil çiftlerde uygulamaya giren son derece etkin olan bir yöntem. Mikroenjeksiyon işleminde kullanılacak spermin en ileri teknolojik imkanlar ile binlerce kat büyütülerek incelenmesini ve böylelikle en iyi spermin tedavi için yumurtanın içine konulmak için seçilmesini sağlıyor.  Eğer sperm dölleme kapasitesi en iyi olan ve genetik olarak en kaliteli sperm seçilirse işlemde döllenme oranı yüksek, embriyo kalitesi yüksek, gebelik oranı yüksek ve gebelik kaybı oranı düşük oluyor. Normal mikroenjeksiyon sisteminde sperm 100 ila 400 kat büyütülerek seçiliyor. Büyük büyütmeli mikroenjeksiyonda sperm 1600 ila 7000 kata kadar büyütülerek son derece titiz ve sperm başındaki bazı özellikler detaylı incelenerek seçiliyor.

3. Bu konuda son uygulamalardan birisi mikroenjeksiyon esnasında spermin polarizan mikroskop altında incelenip sperm baş kısmındaki parlaklığa göre değerlendirilerek seçilmesi. Sperm başı ve kuyruk yapısındaki organel organizasyonu değerlendirilerek, polarizasyon mikroskobun ICSI tekniğine ilave edilmesi mümkün olması yeni bir bilimsel katkıyı hasta hizmetine sundu. Bu yöntemle morfolojisi normal olan spermlerde daha yüksek oranda parlaklık saptandı. Bu teknik yakın zamanda teşhis için yaygın olarak kullanılmaya başlayacak. 

4. Sperm seçimleri çeşitli konstrasyondaki özel sıvılarda ve elektrik alanları kullanılarak yapılıyor.

5. Kaliteli yumurta ve döllenme sağlanabilmesi için kadınlarda kişiye uygun ilaçların seçilerek hasta dostu ilaç protokollerinin uygulanıyor.

6. Diğer bir teknik de yumurta kumulus hücreleri ile yapılan ko-kültür tekniği. Ko-Kültür; çok yeni bir yöntem olarak yumurta çevresindeki hücrelerinden elde edilen ek bir kültür vasatıdır. Embriyon, laboratuvarda özel sıvılar içerisinde geliştiriliyor. Bu sıvılar yumurta ve spermin döllenmesinden embriyonun gelişimine ve anne rahmine yerleştirilmesine kadar bir besi yeri görevi yapıyor. Anne rahmi ve tüplerdeki sıvıları taklit eden nitelikte oluyorlar. Ko-kültür vasatı ek bir besi ortamı olarak embriyonun gelişimine salgıladığı büyüme faktörleri ile katkıda bulunuyor.  Bu yöntem ile daha kaliteli embriyolar elde edilerek gebelik oranı, seçilmiş vakalarda daha yukarıya çekiliyor. Bu yöntem normal tüp bebek tedavisi ayında kolaylıkla uygulanıp hastaya da ek bir maliyet yaratmıyor. Bu husus çok önemli. Eski Ko-kültür yöntemlerinde rahim içinden alınan hücreler kullanılıyordu. Hasta tüp bebek tedavi ayından bir ay önce rahim içi örneklemesi için işleme alınıyor ve ciddi miktarda para ödüyordu.