Sağlık Çalışanlarının Hukuki Sorumluluk Türleri;
1. Tazminat Sorumluluğu,
2. Mesleki Sorumluluk,
3.İdari Sorumluluk,
4.Ceza Sorumluluğu olmak üzere 4 başlık altında toplanabilir.

Ceza sorumluluğu ise 2 kısımda incelenir.
1. Kasta Dayalı Sorumluluk: Bilerek ve isteyerek adam öldürme veya müessir fiil (yaralama, sakatlama),
2.Taksire Dayalı Sorumluluk: Mesleki ödev ve yükümlülüklere aykırı olarak; dikkatsizlik, tedbirsizlik, meslek ve sanatta acemilik yoluyla ölüm veya yaralama gibi istenmeyen bir sonuca sebep olma olarak söylenebilir.

Kastın Aşılması - Olası Kast; Yaralama kastı ile işlenen bir fiilin ölüme yol açması durumunda, kastın aşılması nedeniyle adam öldürme suçundan ceza verilir. Olası kast, suç sayılan sonucun gerçekleşmesi ihtimali öngörüldüğü halde, gerçekleşmemesi için özel çaba gösterilmeden, umursamaz bir şekilde “bir şey olmaz” deyip davranılmasıdır. Olası kast halinde temel cezada belli oranda indirim yapılır.
Örneğin; Çocuğu düşürmek isteyen hekimin kadının ölümüne yol açması. İzin Verilen

Risk – Komplikasyon; Sağlık çalışanları, görevlerinin gerektirdiği bilgi ve donanımla ve azami dikkat ve özen içinde tıbbi müdahalede bulundukları halde, hastalığın kötüleşmesine engel olamazlarsa, bundan sorumlu tutulamazlar. Yetkili hakim ve savcı kararı olmaksızın, kişiyi genital muayeneye gönderen veya bu muayeneyi yapan için üç aydan bir yıla kadar hapis istenir. Ancak bulaşıcı hastalıklar müstesna.

BİLİRKİŞİ SORUMLULUĞU

Hekimler, diş hekimleri, eczacılar, ebeler ve bunların yardımcıları ile diğer sağlık çalışanları, bu sıfatları nedeniyle hasta ve hasta yakınları hakkında öğrendikleri bilgiler nedeniyle tanıklıktan kaçınma hakkına sahiptir. Hastanın rızası olursa sağlık çalışanı tanıklıktan kaçınamaz. Bir işi meslek edinenler ve bu mesleği yapmaya resmen (ruhsatla) yetkili olanlar bilirkişilik görevinden kaçınamazlar. Yasal bir sebep olmaksızın bilirkişilik görevinden kaçınan hekimler, neden oldukları giderlere ve 3 ayı geçmemek üzere disiplin hapsine mahkum edilirler. Kişi, bilirkişilik görevinin gereğini yerine getirdiğinde derhâl serbest bırakılır.

SUÇU BİLDİRMEME HALİ

TCK.2762’ya göre bilirkişinin gerçeğe aykırı görüş bildirmesi halinde 1-3 yıl hapis ile cezalandırılır. Sağlık çalışanlarının suçu bildirmemesi; Görevini yaptığı sırada bir suçun işlendiği yönünde bir belirti ile karşılaşan memurun bunu yetkili makamlara bildirmemesi ya da bildirimde gecikmesi 1 yıla kadar hapis cezasına neden olur.
Kasten Adam Öldürme; (m.81) müebbet hapis, kendini savunamayacak durumdaki kişilere, gebe kadınlara ve çocuklara yönelik olursa, ağırlaştırılmış müebbet hapis, Taksirle Ölüme Sebebiyet; (m.85): 2 - 6 yıl hapis, Kasten Yaralama (m.86); kasten başkasının vücuduna acı veren veya sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olan kişi 1-3 yıl kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Memuriyet görevini kötüye kullanarak veya kendini savunamayacak durumda olanlara (hastalara) karşı kasten yaralama suçu işlenmesi durumunda ½ artırım uygulanır.

CEZA ARTIRIM DURUMLARI

Ağırlaşmış (Kasdi) Yaralamada ceza artırımları:
1.Bir Kat Ceza Artırımına Yol Açan Ağırlaşmış Yaralama; duyu organ zafiyeti, konuşma zorluğu, yüzde iz bırakma, yaşam tehlikesi oluşturma, gebenin erken doğumuna yol açma,
2.İki Kat Ceza Artırımına Yol Açan Ağırlaşmış Yaralama; iyileşmesiz durum (bitkisel hayata) neden olma, duyu organ kaybı, konuşma ve çocuk yapma yeteneği kaybı, yüzde kalıcı bozulma, gebenin çocuk düşürmesine yol açma,
3. Kemik kırılmasına yol açacak şekilde yaralama,
4. Yaralama sonucunda ölüm meydana gelmesi olarak sınıflanır.

TAKSİR TÜRLERİ

Tedbirsizlik:
a) İlaç komplikasyonu ve yan etkilerinin göz ardı edilmesi;
b)Tedavi öncesi gerekli tetkiklerin yapılmamış olması;
c) Ameliyat öncesi ameliyathanenin denetlenmemesi;
d) Malzemenin sterilize edilmemesi;
e) Hastaya yeterli bilgi verilmemiş olması;
f) Operasyon sırasında hastanın vücudunda bazı cihazların unutulması,
g) Kurşun yarasına sahip hastanın vücudunda kurşun kalıp kalmadığı araştırılmaksızın, yarası temizlenerek eve gönderilmesi ve ertesi gün ağırlaşan hastanın vücudunda kalan kurşuna bağlı iç kanamadan ölmesi,

Dikkatsizlik:
a)Tıbbi müdahale sırasında gerekli hijyenik şartlara uymamak,
b)Operasyon sırasında önemli bir siniri ya da arteri kesmek,
c) Hareketsiz kalması gereken hastayı hareket ettirmek,
d)Ameliyat esnasında dikkati dağıtacak ölçüde şakalaşmak,
e)Radyoloji hekiminin çinko filtreyi röntgen cihazının içerisine yerleştirmemesi,
f) Guatr ameliyatı sırasında baş atardamarın, tiroit arteri yerine yanlışlıkla boğulması,
g) Anestezi hekiminin 40 kg'lık genç bir kıza erişkinler için kullanılan dozda narkoz vermesi ve kızın kalbinin durmasına rağmen operasyona devam edilmesi olarak sayılabilir.

Taksirle Yaralama; Taksirle yaralama suçunun takibi mağdurun şikayetine bağlıdır, re’sen yapılamaz. Bilinçli taksir: Kişinin tahmin etmekle birlikte istemediği bir sonucun gerçekleşmesidir. Mesleki Taksir; Yanlış teşhis veya tedavi, Tedavide gecikmek, Gerekli olmayan cerrahi müdahale yapmak, Tehlikeli veya elverişsiz anestezi kullanmak, Gerektiğinde acil tedbirlere başvurmamaktır.
Hastanın Ölümü Halinde Tazminat; Bir insan öldüğü takdirde zarar ve ziyan, özellikle gömme giderlerini de kapsar. Ölüm derhal meydana gelmemişse, zarar ve ziyan tedavi giderlerini ve çalışamamaktan doğan zararları kapsar. Ölüm neticesi olarak diğer kimseler ölenin yardımından yoksun kaldıkları takdirde, onların bu zararını da tazmin etmek gerekir.

Meslek Odalarının Uygulayabileceği Disiplin Cezaları;
1.Uyarma,
2. Para Cezası,
3. Geçici Meslekten Alıkoyma,
4. Oda Bölgesinde Çalışmanın Yasaklanması şeklinde olabilir.

İdari Sorumluluk;
1. uyarma,
2. kınama,
3. aylıktan kesme,
4. kademe ilerlemesinin durdurulması,
5. devlet memurluğundan çıkarmaktır.