Türkiye’de erkeklerde tüm kanserlerin yüzde 21.8’ini, kadınlarda ise yüzde 4.9’unu oluşturan akciğer kanserinde erken tanının ölümlerin önlenmesinde büyük önem taşıdığına dikkat çekildi. Akciğer kanseri alanında çalışan dört dernek bir araya gelerek akciğer kanseri için bir yol haritası geliştirmesi için hedefleri belirledi.

Türk Toraks Derneği, İmmüno-Onkoloji Derneği Türk Akciğer Kanseri Derneği ve  Türk Tıbbi Onkoloji Derneği yöneticilerinin yaptığı toplantıda Türkiye’de her yıl 30 bin kişinin akciğer kanseri olduğu vurgulandı. Hastaların tedaviye erişimi, tedavilerde standardın sağlanması için atılacak adımlar açıklandı.

 Düzenlenen toplantıda Türk Toraks Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Sedat Altın erken evrede tespit edilen akciğer kanseri hastaları arasında beş yıl sağ kalım olasılığının  % 70 olduğunu söyledi. Prof. Dr. Altın, “Yılda bir tekrarlanan akciğer grafisi ve/veya balgam tahlillerinin, akciğer kanserinden ölümleri engellemede veya azaltmada ya da geç dönemde yakalanmasını azaltmada bir rolünün olmadığı bilinmektedir” dedi ve ekledi:

“Sigarayı bırakma programları ile birlikte uygulanacak erken evrede yakalama amaçlı tarama programlarının daha iyi sonuç vermesi beklenmektedir. Düşük doz bilgisayarlı tomografisi ile akciğer kanseri taraması sadece ABD’de ve Kanada’da yüksek riskli sağlıklı kişiler için tarama programları içine alınmıştır. Türkiye’de ise tarama programları içinde akciğer kanseri yer almamakta ve bu konuda risk grubunun belirlenmesi ve maliyet-etkililik çalışmalarının yapılmasına ihtiyaç duyulmaktadır.”

 AKCİĞER KANSERİNDE YENİ TEDAVİ SEÇENEKLERİ UMUT VERİYOR

Türk Akciğer Kanseri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Rıza Çetingöz, küçük hücreli dışı akciğer kanseri (KHDAK) tedavisi hastalığın evresine göre değişim gösterdiğini belirterek şöyle konuştu:

“Evre I ve Evre II’de ana tedavi yöntemi cerrahidir. Bu evrede cerrahiye uygun bulunmayan hastalar radyoterapi ile tedavi edilmektedir. Lokal ileri evre olarak adlandırılan evre III hastalıkta ise, ana tedavi yöntemi eşzamanlı kemoradyoterapi verilmesidir. Seçilmiş evre III hastalarda tedaviye cerrahi eklenebilir. Evre IV hastalıkta ana tedavi yöntemi sistemik tedavidir ve tedavi seçimi histolojik alt tip ve tümörde saptanan mutasyonlara göre kişiselleştirilir. Seçilmiş Evre IV vakalarda sistemik tedavi ile birlikte gerektiğinde palyatif amaçlı da olsa radyoterapi ya da cerrahi tedavi uygulanabilir.

İleri evre KHDAK’li hastaların tedavisinde ise temel amaç sağkalımı uzatmak ve hayat kalitesini artırmaktır.“Kişiye özel tedavi” yapılabilmesinin önündeki en önemli engel yeterli kalitede doku örneği alınmamasıdır. Tedavi öncesinde immünohistokimya ve moleküler incelemelere yetecek kadar doku alınmalıdır. Yeni bir tedavi modalitesi olan ve immün sistemin tümöre karşı olan toleransını önleyen      İmmüno-Onkolojik Tedavi Yaklaşımları da umut vaad etmektedir.”

KLİNİK ARAŞTIRMALAR YETERSİZ 

İmmüno-Onkoloji Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. İsmail Çelik ise Türkiye’de klinik araştırmaların yetersizliğine işaret etti.  “Haziran 2014’te gerçekleştirilen TÜBA ulusal kanser politikaları çalıştayında ülkemizde onkoloji alanındaki araştırmaların yetersiz olduğu bildirilmiştir” diyerek şu görüşleri dile getirdi:

“Dünyada gerçekleştirilen klinik araştırmalarda Türkiye’nin payı % 0.95 iken İsrail için bu oran % 2.7 olarak bildirilmektedir. Bu sayılar klinik çalışmaların ülkemizde yetersiz olduğunu, konuya finansal ve insan gücü açısından kaynak ayırmanın gerekli olduğunu göstermektedir.”

AKCİĞER KANSERİ YOL HARİTASI İÇİN ÖNERİLER

Akciğer Kanserinin Dünyada ve Türkiye’deki Durumu

1. Türkiye’de bölgesel yapılmış çalışmalara ek olarak, Türkiye genelini kapsayacak geniş ölçekli moleküler epidemiyolojik çalışmaların yapılması.
2. Akciğer kanserinin sosyal yükü ve hastaya bakanların (caregiver) sosyal yükü ile ilgili çalışmalar planlanmalı ve bu konudaki maliyetlerin hesaplanarak yayınlanması.
3. Akciğer kanseri ve alt tiplerine ilişkin SGK hastalık ve maliyet rakamlarının, akademik çalışmalar için kullanıma açılması.

Akciğer Kanseri Etiyolojisi ve Risk Faktörleri

4. Tütün ve tütün ürünleri ile mücadele yıllar içerisinde etkisini göstermeye başlamıştır. Tütün ve tütün ürünleri ile mücadelenin devam ettirilmesi, toplum ve sağlık çalışanlarının farkındalığının artırılması.
5. Tütün ve tütün ürünleri ile mücadele psikolojik danışmanlık hizmeti ile de desteklenmesi.
6. Etkili ve toplumda davranış değişikliği sağlayacak kamu spotlarının kullanımına devam edilmesi.

 Akciğer Kanseri için Tarama Programları

7. Türkiye’de Akciğer kanseri konusunda yüksek risk grubunun tanımlanması,
8. Yüksek risk grubu için tarama programı başlatılması konusunda ilgili uzmanlık dernekleri ve kamu kurumları arasında mutabakat sağlanması.

 Akciğer Kanserinde Tanı

9. Multidisipliner yaklaşımın öneminin ilgili bütün kongre, çalıştay ve toplantılarda ifade edilmesi.
10. Multidisipliner yaklaşımın ülke geneline yaygınlaştırılması için ilgili uzmanlık dernekleri ve Sağlık Bakanlığı arasında mutabakat sağlanması.
11. Tanı araçlarının ülke genelinde daha homojen olarak mevcudiyetinin ve kullanımının sağlanması konusunda ilgili uzmanlık derneklerince kamu kurumlarına müracatlar yapılması.

 Akciğer Kanserinde Tedavi Yaklaşımları

12. Ülkemizde de Akciğer kanseri tedavisinde uluslararası kılavuzlara uyumun sağlanması.
13. Dünyada ruhsatlı yeni tedavi seçeneklerinin hastalarımız kullanımına daha hızlı sürülebilmesi için SGK ve Sağlık Bakanlığı tarafından erken erişimin sağlanması.
14. Tedavi öncesinde immünohistokimya ve moleküler analizlere yetecek kadar doku alınmasının sağlanması.
15. Tedavinin son döneminde hem hastalar hem de hasta yakınlarının yaşam kalitesinde artış sağlanması için Palyatif bakım birimlerinin yaygınlaştırılması.

 Akciğer Kanserinden Korunma Amacıyla Farkındalığın Artırılması

16. Akciğer Kanseri İşbirliği Platformu, benzeri platformlar ve ilgili uzmanlık derneklerince tüm paydaşlara yönelik Farkındalık Kampanyalarının uygulanması.
17. Özellikle sağlık personeli ve birinci basamak sağlık hizmeti uygulayıcılarına yönelik Farkındalık Çalışmaları yapılması, bu basamağın eğitici materyaller ile desteklenmesi.
18. Göğüs hastalıkları uzmanları ve onkologların dışında diğer branş hekimlerinin de konuya ilgisinin artırılması.

 Klinik Çalışmalar ve İlaca Erken Erişim Programları

19. Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nun katkıları ile onkolojik alanda özellikle akciğer kanseri alanında yeni ilaçların erken erişim programlarına dahil olması sayesinde hastalar yeni tedavilere daha erken dönemde erişebilecek ayrıca hekimlerin ilaçları erken dönemde kullanmalarına olanak sağlanabilecektir.
20. Akciğer kanseri ile ilgili yapılan klinik çalışmaların onay süreçlerinin, hem etik kurul hem de Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu düzeyinde önceliklendirilmesi