Kanser haftası nedeniyle düzenlenen çeşitli etkinliklerde kanser tanı ve tedavisine ilişkin gelişmeler paylaşıldı. Celgene İlaç Firması, Multipl Miyelom (bir kanser türü) tedavisi için üretilen Linalidomid etken maddeli ürünün tanıtımı nedeniyle düzenlediği toplantıda dünyadaki gelişmlelere ilişkin bilgi verdi.
Toplantıya katılan Pennsylvania Üniversitesi Abramson Kanser Merkezi Hematolojik Maligniteler ve Kemik İliği ve Kök Hücre Nakli Programı Direktörü Dr. Edward Stadtmauer ve Jerome Lipper Multipl Miyelom Merkezi Klinik Direktörü Dr. Paul G. Richardson yaptıkları konuşmalarda Multipl Miyelom ile ilgili deneyimlerini paylaştılar.
MULTİPL MİYELOM NEDİR?
Tanısı zor bir kanser türü olan Multipl Miyelom, Dünyada en sık gözlenen hematolojik kanser türleri arasında yer alıyor. Multipl Miyelom, sinsi olarak seyir eden ve yavaş ilerleyen bir kanser türü olarak tanımlanıyor. Görülen tüm kanserlerin yüzde 1’ni bu tür oluşturuyor. Veriler, kanserden meydana gelen ölümlerin de % 2’sinin nedeninin Multipl Miyelom olduğunu gösteriyor.
Hastalığın erken devrelerinde çok az belirti görülmesi ya da hiç belirti görülmemesi nedeniyle tanıda güçlük çekildiği için dünyada Multipl Miyelom tanısı konmuş hasta sayısı 750 bin olarak biliniyor.
Sağlık veri kaynaklarına göre, daha çok 60-65 yaş grubunda görülmekle birlikte genç insanlarda da görülme sıklığı giderek artıyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün araştırmalarına göre Avrupa’da her yıl 14.000’den fazla insan bu hastalıktan hayatını kaybediyor.
TÜRKİYE’DE DURUM
Tüm tümor tipleri Avrupa’ya kıyasla Türkiye’de daha az görülüyor. 60 yaş üzerindeki nüfusun genel nufusa oranı Avrupa ülkelerine göre daha düşük olduğu için, hastalığın Türkiye’de görülme oranı da daha düşük.
Ancak ölüm oranı daha yüksek. Nedenleri;
• Erken tanı az, hastalık ilerledikçe tanı konabiliyor
• Hematolog sayısının azlığı
• Uzmanların daha çok batı bölgelerinde toplanmış olması
• Hastanelerdeki düşük tedavi kapasitesi
BELİRTİLER VE RİSK GRUPLARI
Multipl Miyelom hastalığının en sık gözlenen belirtileri kemiklerde ağrı, kemik kırıkları, kansızlık, tekrarlayan üst solunum yolu ve akciğer enfeksiyonları, halsizlik ve böbrek bozukluklarıdır. Erken tanı için düzenli kan testleri yapılması gerekir ayrıca erken tanı hastalığın seyri sırasında yaşam kalitesini yüksek tutmak açısından da önem taşıyor.
Hastalık daha çok 60-65 yaş grubunda bulunan kişilerde görülüyor. 40 yaşın altındaki hasta oranı % 2 dir. Erkeklerde görülme oranı kadınlara göre daha yüksek, her 3 erkek hastaya karşın 2 kadın hasta bulunuyor. ABD’de yapılan bir araştırmaya göre ise Afrika kökenli Amerikalılarda diğer kökenlere göre 2 kat daha fazla rastlanıyor. Ayrıca tarım ilaçları, böcek öldürücü ilaçlar, petrol türevi ürünler, ağır metaller, plastik ve asbest ile radyasyona maruz kalmak da hastalık için risk taşımak anlamına geliyor.
HASTALIĞIN EVRELERİ
Multipl Miyelom hastalığının ilerleme derecesine göre üç evresi var. Hastalığın evresine göre uygulanacak tedavi seçenekleri değişebilir.
• Evre I. Kemik iliğinde tümör hücresi sayısı azdır. Kan sayımında kansızlık yoktur. Kanda kalsiyum düzeyi normal sınırlardadır. Kan ve/veya idrardaki M-protein miktarı düşüktür.Radyografik incelelemelerde kemik tutulumu yoktur. Bu evredeki hastalarda hastalık belirtisi görülmeyebilir.
• Evre II. Tümör hücresi sayısı orta derecede artmıştır. Durumları birinci ve üçüncü evreye uymayan hastalar ikinci evre olarak kabul edilir.
• Evre III. Hastalık iyice ilerlemiştir. Kansızlık görülebilir. Kanda kalsiyum düzeyi yükselmiş bulunabilir. Kan ve/veya idrardaki M-protein miktarı çok yüksektir. Çok sayıda kemik hastalığa yakalanmıştır.
TEDAVİSİ
tedavi ile ilgili şu bilgiler verildi:
• Multİpl Miyelom tedavisinin hedefi hastalığı kontrol altına almak, sağ kalımı uzatmak ve yaşam kalitesini artırmaktır. Bu nedenle de uzun süreli hastalık kontrolü gerektirir.
• Lenalidomid etken maddeli yeni ilaç ile hastalarda yaşam süresini uzatmak ve yaşam kalitesini yükseltmek mümkündür.
• Lenalidomid ile uzun süreli tedavi ve böylelikle elde edilen hastalık kontrolünün daha uzun sürmesini sağlamak mümkündür.