Medyanın şişmanlıkla ve diyet sınavı
Şişman ve zayıf kavramları medyada en çok suistimal edilen kavramlar.
28.11.2017 17:02:41

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)’ne göre, ile dünya genelinde 2 milyar  erişkin insanın fazla kilolu olduğu düşünülüyor. Reklam ve moda dünyasının “sıfır beden güzeldir” yaklaşımının bombardımanı altında kalan birçok insan da kilosu normal olsa bile telaşla kilo vermeye çalışıyor. Özellikle ergenlik dönemindeki birçok gencin kilosundan memnun olmadığı, yeme bozukluğu sorunu ile karşılaştığına dikkat çekiliyor.

Harbiye'deki Askeri Müze'de düzenlenen 8. Ulusal Obezite Kongresi'nde medyanın şişmanlık haberlerindeki sorumluluğu konusunda bir konuşma yaptım. 23 Kasım 2017 tarihinde yaptığım konuşmada bu konudaki sorunlara dikkat çektim.
 
Yani, kilo konusu geçim sıkıntısı kadar insanların gündemini meşgul ediyor. Türkiye’de de her üç kişiden birisinin  şişman olması bu konuda medyanın yaptığı haberlere yönelik ilgiyi büyütüyor. Hemen her gün gazetelerde, televizyonlarda ve internet haber portallarında şişmanlık konulu haberler, programlar, yazı dizileri yayınlanıyor.
Sağlık haberleri içinde de en çok diyet haberleri ilgi çekiyor. Ancak haberlerin sorunsuz olduğunu söylemek mümkün değil.  Vatandaşın ilgisini çekebilmek için amacını aşan iddialar taşıyan başlıklar, kamu yararı açısından problem yaratıyor.
 
 “Şişmanlığa çare bulundu”, “Mucize diyet”, “Bir haftada 5 kilo ver”, “Obezite ameliyatlarıyla 60 kilo verdi” gibi çarpıcı başlıklı haberler, halkın haber alma ve gerçekleri öğrenme hakkına zarar veriyor. Sadece gazetecinin, editörlerin haberi “köpürtme” telaşı değil, bilim insanlarının da sorumsuz tutumları hatayı büyütüyor. Konusunda uzman olmayan kişilerin belki de en zor tedavi edilen sağlık sorunlarından olan şişmanlığı basit bir sorunmuş gibi sunması, bir ilaçla tedavi edileceğini ileri sürmesi kalıcı hasarlar yaratıyor. Şişmanlık, iç hastalıkları, hormon hastalıkları, diyabet, kanser, ortopedi, pskiyatri gibi birçok uzmanlık  dalının ilgilenmesini gerektiren çok yönlü bir sağlık sorunu.
Bu yüzden tek bir uzmanın önereceği yöntemle şişmanlığın çok kısa sürede tedavi edilebilirliğinin ifade edilmemesi gerekiyor. Ancak şişmanlığın tedavisi büyük ilgi gördüğü için medyada görünür olmak, popüler olmak, muayenehaneye hasta artışını artırmak gibi gerekçelerle birçok sağlık meslek mensubu, etik olmayan yolları tercih edebiliyor.
Gazetecinin sorumluluğu Türkiye Gazetecilik Hak ve Sorumluluk Bildirgesi’ne uygun haber yapmayı gerektiriyor. Tartışmalı durumlarda gazeteci, uzmanlık dallarının derneklerine başvurarak konuyu halk açısından daha anlaşılır hale getirme sorumluluğunda olmalı.
Özellikle kilo verdirdiği iddia edilen gıda destekleri konusunda daha da dikkat gerekiyor. Yeni çıkan bir ilacın ya da gıda desteğinin şişmanlığı tedavi edeceği iddiası bilim dünyasında ciddiye alınmıyor. “Gazeteciler bu tip durumlarda mutlaka temkinli davranmalı, etkiler kadar yan etkileri de görünür kılacak şekilde konuyu haberleştirmeli, varsa tartışmaları da vatandaşın bilgisine sunabilmeli” diyoruz.


www.sagliktagundem.com sitesinden 28.3.2024 17:26:26 tarihinde yazdırılmıştır.