Covid-19 salgını ve kış mevsimi nedeniyle yoğun tüketilen vitamin ve takviye gıdaların eczane dışında ideal koşullarda saklanıp satılmamasının büyük sorun oluşturduğuna işaret edilerek Sağlık Bakanlığı’nın halk sağlığını etkileyen bu duruma müdahale etmesi istendi. Eczane dışında satılan ve bilinçsizce tüketiciye pazarlanan ürünlerin başta karaciğer ve böbrek olmak üzere birçok sağlık sorunu oluşturabileceğine vurgu yapıldı.
Pharmetic Girişimci Eczacılar Derneği Başkan Yardımcısı Ecz. Kazım Aykanat, “Türkiye'de bazı e-ticaret siteleri ve marketler de vatandaşların bu taleplerini fırsatçılığa çevirerek insan sağlığını adeta ticarete döker hale getiriyorlar. Eczanelerde ısı, nem gibi tüm saklanma koşulları dahil olmak üzere kayıtları itinayla tutulan, kontrollü bir şekilde gerektiğinde hastaya verilen bu ürünler; marketlerde adeta ‘fast-food’ olarak tüketime sunulması ve pazarlanması insan sağlığını tehdit eder boyutlara ulaşmıştır” diye uyardı.
“Omega 3’ün aynı zamanda kanı sulandırdığını, kan sulandırıcılarla dikkatli kullanılmasını; pandemide en çok kullanılan ürünlerden biri olan D vitaminin yüksek dozda böbrek fonksiyonlarını bozduğunu kim söyleyecek? Ayrıca, otoimmun hastalıklarda bağışıklık kuvvetlendiricilerin çok dikkatli kullanılması gerektiğini kim söyleyecek? Daha kaç kişi ölecek, kaç kişi zehirlenecek? Tüm dünya bu sorunla uğraşmakta, özellikle Amerika bu vakaların en çok görüldüğü ülke. Bir çok ülke yeni yasal düzenlemeler peşinde iken, (karaciğer toksitesi yani zehirlenme vakalarının % 65 takviye edici ürünler kaynaklı) bizler bu duruma müdahale etmeliyiz.”
Pharmetic Girişimci Eczacılar Derneği Kurumsal Koordinatörü Ecz. Neylan Zırhlıoğlu ise eczanelerin, Sağlık Bakanlığı tarafından 7/24 nem ve ısı kontrolü açısından denetlendiğine dikkat çekerek şöyle konuştu.
“Böyle bir kontrol mekanizmasının bulunmadığı market ve online perakende kanallarında bu tip halk sağlığını yakından ilgilendiren ürünlerin hangi koşullarda depolandığı ve sevk edildiği maalesef bilinmemektedir. Ürünlerin sıcak bir yerde depolanıyor olması, direk güneş ışığına maruz kalması veya sevkiyat sırasında yaşanabilecek basınç farklılıkları bile ürünlerin etkilerinin azalmasına veya birtakım bozulmalara neden olabilmektedir. Pandemi döneminde ise ürünlerin tüm gün sıcak havada taşıma araçlarında dolaştırıldığına, depolarda yerlerde bekletildiğine pek çoğumuz şahit olmuşuzdur. Bizim önerimiz ilaç dışı sağlık ürünlerinin mutlaka ciddi bir kontrolden geçirileceği bir sistemin ülkemizde geçerli olmasıdır.”
Pharmetic Girişimci Eczacılar Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Ecz. Hayriye Başkan da, pandemi döneminde Eczane ve Eczacıların yaşadığı süreci, sıkıntıları şu sözlerle ifade etti:
“2019 yılının sonlarına doğru ortaya çıkan Covid-19 virüsü, kısa sürede tüm dünyaya yayılmış ve ölüm vakalarının hızla artışı ile toplum sağlığını ciddi olarak tehdit etmeye başlamıştır. Bu dönemde tüketiciler, eczacılara danışmak, bağışıklık sistemlerini güçlendirmek ve olası virüs riskini en aza indirgemek amacıyla vitamin ve besin destekleri ile hijyen-medikal malzeme ihtiyaçları için eczanelere adeta hücum etmişlerdir. Bu yoğun talebi gören bazı üretici firmalar ürün maliyet fiyatlarını onlarca kat yükselterek piyasaya sürmüş, eczacıyı tüketici karşısında ‘fırsatçı’ konumuna düşürmüş, eczaneler tüketicilerin şikayetleriyle Ticaret Bakanlığı tarafından defalarca denetlenmiştir. Kamu sağlığını korumada ilk basamak olan ve bu dönemde ekibiyle canı pahasına çalışan eczanelerin ve eczacıların bu duruma düşürülmesi bizleri fazlasıyla üzmüştür.”