İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi, Finlandiya’nın eski cumhurbaşkanı ve 2008 Nobel Barış Ödülü sahibi olan Martti Ahtisaari’ye “fahri doktora” unvanı verecek.
Avrupa Konseyi Dış İlişkiler Eşbaşkanı, Türkiye Avrupa Birliği Bağımsız Araştırma Komisyonu Başkanı Martti Ahtisaari için 15 Şubat 2011 Cuma günü İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü Doktora Salonunda tören yapılacak.
MARTTİ AHTİSAARİ
23 Haziran 1937'de, günümüzde Rusya sınırları içinde kalan Viipuri'de (Vyborg) dünyaya geldi. Astsubay babası Oiva Ahtisaari, II. Dünya Savaşı sırasında Sovyetler Birliği'ne karşı savaşa gidince anne Tyyne oğlu ile birlikte Finlandiya'nın doğusundaki Kuopio kentine kaçtı. Martti Ahtisaari, çocukluğunun büyük kısmını burada geçirdi ve ilkokula başladı.
Ahtisaari ailesi, baba Oiva’nın işleri nedeniyle 1952’de batıda, Norveç sınırındaki Oulu kentine yerleşti. Askerlik hizmetini yüzbaşı rütbesiyle tamamladı. Oulu Eğitim Fakültesi’nde uzaktan eğitim dersleri aldı. Bu derslerin sonunda 1959’da ilkokul öğretmenliği sertifikasını edindi.
1960’ta YMCA tarafından Pakistan’ın Karaçi kentine eğitim görevlisi olarak gönderildi. 1963’te döndüğü Finlandiya’da Helsinki’de bir yandan üniversite eğitimine devam ederken diğer taraftan YMCA’nın kalkınmakta olan ülkelere yardım faaliyetlerini organize etti.
1968’te Eeva Irmeli Hyvärinen ile evlendi. Marko Ahtisaari adında bir oğlu olan Martti Ahtisaari, İsveçce, Fransızca, İngilizce ve Almanca bilmektedir.
DİPLOMASİ HAYATI
1965’te, Finlandiya Dışişleri Bakanlığı Uluslararası Kalkınma Yardımları Departmanı’nda görev alarak diplomasi hayatına adım attı. 1973-1976 yıllarında Finlandiya'nın Tanzanya Büyükelçisi olarak atandı. 1977’de Birleşmiş Milletler Genel Sekreterinin Namibya özel temsilcisi oldu. Bu görevinde Namibya’nın 1990'da bağımsızlığını kazanmasında önemli rol oynadı.
1980’lerin başında BM’den tekrar Finlandiya diplomasisine döndü. 1987’de ise BM Genel Sekreteri Yardımcılığına getirildi.1991’e kadar bu görevinde kaldıktan sonra döndüğü Avrupa'da Balkanlar'da barışın sağlanması için çaba sarf etti.
Eylül 1992-Nisan 1993'te Bosna-Hersek’te, Uluslararası Eski Yugoslavya Konferansının çalışma grubuna başkanlık etti. 1993 yılının Temmuz ayında eski Yugoslavya Uluslararası Konferansı Özel Danışmanlığına getirildikten sonra BM Genel Sekreterinin eski Yugoslavya özel temsilcisi olarak görev yaptı.
1994’te 6 yıl için Finlandiya Cumhurbaşkanı seçildi. Bu görevi sırasında da uluslararası alandaki faaliyetlerine aktif şekilde devam etti. 1999’da eski Rusya Başbakanı Viktor Çernomirdin ile birlikte, eski Yugoslavya Devlet Başkanı Slobodan Miloseviç’i Kosova’daki askeri operasyonları sona erdirmesi yönünde ikna etti.
Cumhurbaşkanlığı döneminde uzlaşmazlıkları çözmeyi amaçlayan sivil toplum örgütü CMI'yı (Crisis Management Initiative-Kriz Çözüm Girişimi) kurdu. 2005'in Ocak ayında, Endonezya hükümeti ve ayrılıkçı Özgür Açe Hareketi arasındaki görüşmelerde arabuluculuk yaptı. 6 ay devam eden görüşmeler sonrası, 1976’dan beri çatışan taraflar barış anlaşması imzaladılar.
2006’da Sırplar ve Kosovalı Arnavutlar arasında Kosova'nın nihai statüsünün belirlenmesi amacıyla yapılan görüşmelere BM özel temsilcisi sıfatıyla katıldı. Taraflar arasında uzlaşmanın mümkün görülmediği raporunu 2007’nin mart ayında BM Güvenlik Konseyi’ne sundu; Kosova’ya BM denetiminde kontrollü bağımsızlık verilmesi önerisinde bulundu. Kosova, bir yıl sonra bağımsızlık ilan etti.
Ödülleri
• 2000 Fulbright Ödülü
• 2000 Four Freedoms Ödülü
• 2000 Hessen Barış Ödülü
• 2004 Oliver Tambo Ödülü
• 2008 Delta Ödülü
• 2008 Félix Houphouët-Boigny Barış Ödülü
• 2008 Nobel Barış Ödülü