Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’e göre sağlık, eğitimden sonra bütçenin en önemli ikinci harcama kalemini oluşturuyor. 2015 yılında sağlık için toplam da merkezi bütçe ve SGK üzerinden 80.9 milyar lira harcama yapılacak. Bu harcama 2002 yılındaki harcamanın 5 katını oluşturuyor.
Evet, harcamalar artıyor. Bu ilk anda olumlu bir gelişme olarak görünse de sağlığın her alanına aynı olumlu havanın yansıdığını söylemek mümkün değil. Harcamaların yanı sıra tıbbi hatalar da artıyor. Anketlere göre, hekimler hata yapmamak, kanun karşısında kendilerini korumak için artık daha fazla defansif tıp yöntemlerine başvuruyor.
Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde (Aynacı, 2008) Konya’daki hastanelerde 760 hekim üzerinde yapılan anket çalışması ortaya ilginç sonuçlar koyuyor. Ankete yanıt veren hekimlerin yüzde 12’si haklarında tıbbî hata iddiası nedeniyle en az bir defa dava açıldığını belirtiyorlar. Oransal olarak en çok dava edilen hekim gruplarını ise ortopedi ile kadın ve doğum (yüzde 16) branşları uzmanları oluşturuyor.
Anket sonuçlarına göre, bu hekimler yeni TCK'dan sonra görevlerini yaparken daha fazla tetkik istediklerini, daha fazla ilaç yazdıklarını ve görüntüleme tetkiklerini daha sık istediklerini belirtiyor.
Türk Tabipleri Birliği’nin tıbbi hata konusunda yaptığı anketin sonuçları da oldukça çarpıcı. Ankete katılan doktorların yüzde 55,6’sının herhangi bir olumsuz sonuçtan sorumlu tutulmamak için defansif tıp yöntemini benimsediklerini belirtiliyor. Tıbbi hataların artıyor olabileceğini düşünen hekimlerin oranı yüzde 16'ıyı buluyor.
Defansif tıp ya da savunmacı tıbbın ne olduğuna gelince. Bu yöntemi tercih eden hekimler ceza ya da hukuk davalarıyla karşılaşmamak, tazminat ödememek amacıyla tanı ve tedaviye yönelik tıbbi uygulamaları gereksiz kullanıyor. Malpraktis davası ile sonuçlanma riski yüksek olan uygulamalardan kaçınıyor.
Bütün bunların maliyeti ise hem sağlık bütçesine, hem hekimin ruh sağlığına hem de hastaya çıkıyor. Hekimlik zor meslek. Günde 100 hasta bakmanın bir hekim için normalleştiği bir ülkede, sağlık harcaması ne kadar artarsa artsın, tıbbi hataların azaltılması mümkün görünmüyor. Dünyada sağlığa en çok para harcayan Amerika gibi ülkede bile tıbbi hata en çok ölüme neden olan ilk 10 faktör arasında yer alıyor. Türkiye’deki istatistikler ise son derece yetersiz. Bütçeyi artırırken hekimi aşırı iş yükünden, hastayı da tıbbi hatadan koruyacak önlemlerin de Sağlık Bakanlığı tarafından hastane yatırımlarından duyulan heyecan gibi bir heyecanla gündeme alınması gerekiyor