Sık rastlanan bir sağlık sorunu olan gıda zehirlenmesi karşısında yaşanan panik hali hastanın tedavisini geciktirebilir. Böyle bir sorunla karşılaşıldığında birkaç ipucu doğru tedaviye en kısa sürede ulaşmayı sağlayabiliyor.
Yaz aylarında daha sık görülen bu tür sağlık sorunlarında kısa sürede doğru tedaviye ulaşmayı sağlayacak verilerin başında “suçlu bakteriyi bulmak” geliyor. Kişi, tam olarak nasıl ve ne zaman zehirlendiğini bilirse tedavi çok yakınında demektir. Bu bilgi hayat kurtarıcı olabilir.
Doktor Mehmet Öz, gıdaların neden olduğu en önemli 3 hastalığı ele alarak, başlıca gıda zehirlenmelerini tespit etmenize yarayacak bilgileri veriyor ve bunlardan korunmak için bakın neler öneriyor:

Stafilokok Basili
Belirtirler
• 6-12 saat içinde olur
• Kusma
• İshal
• Karın Ağrıları

Gıda kaynaklı hastalığa neden olan bu bakteri tatlı veya tuzlu yiyeceklerde ürer; salatalardaki mayonez veya pasta gibi tatlılar... Elle yapılan pişmemiş yiyecekler sıcakta gelişen stafilokok üremesinde en etkili rolü oynarlar. Yaygın belirtiler olan sulu ishal, karın ağrısı ve kusma anında oluşur – bazen bir saatten az bir sürede – ve sanki bir tren vücudunuzda dolaşıyor gibi hissedersiniz.

Stafilokokun neden olduğu mide ve bağırsak iltihabı genellikle yaşamınızı riske atmaz ancak ciddi sıvı kaybına yol açar, bu yüzden bolca sıvı, sodyum veya glukoz içeren çözeltiler aldığınıza emin olun. Basit bir ev yapımı çözüm bir çay kaşığı tuz ve 4 yemek kaşığı dolusu şeker ilave edilmiş bir litre su.

Koli Basili
Belirtiler
• 12-24 saat sonra kendini gösterir.
• Sulu ishal
• İshal 3 gün içinde kanlı hale gelir
• Nadir olarak kusma

Bu durumda, koli basili enfeksiyonu etten veya maruldan geçmiş olabilir. Koli basili virüsü büyükbaş hayvanların dışkısından bulaşıp etin işlem sürecinde ete bulaşabilir ve aynı zamanda ekinleri sulamak için kullanılan sulara da karışabilir.


Koli basili zehirlenmesinde, bakteri yiyecek üzerinde çoğalır. Yendikten sonra son olarak ince bağırsaklara ulaşır. Vücudun bağışıklık sistemi bakteriyi yok etmeye çalışırken, bağırsak yüzeyi zarar görür, kan bağırsak yoluna sızar ve böylece kanlı ishale neden olur. Hemorajik kolit olarak bilinen bu durum kan dolaşımı boyunca gezinip sepsis veya kan zehirlenmesi riski oluşturabilir. Bu korkunç gıda kaynaklı hastalığa yakalandığınızı düşünüyorsanız medikal yardım isteyin.

Salmonella
Belirtiler
• 24-48 saat içinde kendini gösterir
• Şiddetli karın ağrısı
• Ateş
• Kanlı veya mukozalı ishal

Kümes hayvanlarının yanı sıra salmonella bakterisi sığır eti, süt ürünleri, Sezar salata sosu ve hollandez sos gibi pişmemiş yumurta içeren yiyeceklerde de bulunur. Salmonella, insan veya hayvan dışkısından birçok yolla et ve yumurtaya bulaşabilir: lağıma temas yoluyla, kümeslere doldurulup kendi dışkılarının üzerinde yaşamaya bırakılan kümes hayvanlarının yetişme koşulları yoluyla, ve hatta tavuk yumurtasının kabuğunu tutma yoluyla.

Tedavi edilmezse, salmonella enfeksiyonu sindirim borusunda delikler açabilir. Ateş yükselmesi, virüsün mide-bağırsak yoluna kadar yayıldığı ve kan dolaşımına ulaştığını gösterir. Koli basili gibi salmonella özellikle bağışıklık sistemi tehlikede olan gençler veya çok yaşlılar için çok tehlikeli olabilir. Kendinizde veya bir yakınınızda salmonella zehirlenmesinden şüpheleniyorsanız antibiyotik tedavisi uygulayacak olan doktorunuzla iletişime geçmede geç kalmayın.

GIDA GÜVENLİĞİ
Plajda gıda güvenliği
• Lifo yöntemini uygulayın: Son giren ilk çıkar. Yani soğutucunuzda ilk yiyeceğiniz şeyi en üste koyun.
• Soğutucu veya yiyecek çantanızı kuma yarıya kadar gömün ve şemsiyeyle koruyun.

Mutfakta gıda güvenliği
• Yemeği hazırlamadan önce ve hazırladıktan sonra ellerinizi ılık sabunlu suda 20 saniye boyunca iyice yıkayın.
• Etleri kasap kağıdı veya streç film gibi koruyucu paketlerle kaplayın ve çapraz bulaşmayı engellemek için buzdolabında alçak bir rafa koyun.
• Et, salata, vb. için ayrı renklerle kodlandırılmış kesme tahtaları edinin.

Izgarada gıda güvenliği
• Ucunda sensörü olan et termometresi kullanın böylece etin içini doğru biçimde pişirebilirsiniz.
• Sığır etini 160, tavuk etini ise en az 165 dereceye kadar pişirin.