Uzmanlar, anne babaların çocuklarını korumak isterken yaptıkları bazı davranışların olumsuz sonuçlar doğurabileceklerine işaret ediyorlar. Bu konuyla ilgili olarak “Çocuğunuzun sağlığını düşünerek yaptığınız davranışlar, her zaman doğru değil! Onları hastalıklardan korumak isterken, gereksiz ve yanlış birçok davranışta bulunulabiliyor” diyorlar.

Acıbadem Taksim Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Özlem Eroğlu Kayacık, özellikle enfeksiyona bağlı hastalıkların daha sık görüldüğü kış aylarında, korumak amaçlı yapılan bazı hatalı davranışlarla ilgili bilgi verdi.

Anne baba olarak çocuklarımız söz konusu olduğunda tek isteğimiz; onların sağlıklı olması... Bunun için beslenmesinden giyimine, ilacından vitaminine her şeye fazlasıyla özen gösteriyor, hastalıklardan köşe bucak kaçırıyoruz. Özellikle kış aylarında enfeksiyon kapmasınlar diye önlem aldığımızı sanıp, aslında yapılmaması gereken şeyleri yapabiliyoruz. İşte onlardan ilk 10’u.

1-    Çocuğum üşürse hasta olur, kalın giydirmeliyim
Çocuklar üşüdükleri için değil, solunum yolu enfeksiyonuna sebep olan mikroplar soğuk havada daha çabuk çoğaldığı için hasta oluyor. Ayrıca kışın kapalı ortamlarda kalabalık halde bulunduğumuz için mikroplar daha hızlı yayılıyor. Kalın giydirmek terlemeye neden olur ve asıl bunu yapmakla hastalıklara davetiye çıkarmış oluruz. Çünkü çocuk kalın kıyafetler içinde terli bir şekilde dış ortama çıktığında daha çok üşüyor. Bebek ve süt çocuklarına sizin giydiğinizden bir kat fazlasını, daha büyük çocuklara ise sizin giydiğiniz kalınlıkta giydirebilirsiniz. Çocukların elleri ile ayakları daha soğuk olabilir. Eli-ayağı soğuk diye üst üste giydirmeyin. Vücut ısılarını en iyi enseden, gövdeden anlayabilirsiniz.

2-    Zayıf çocuk daha çok hasta olur. Öyleyse iştah açıcı şurup kullanmalıyım
Çocuğunuz büyüme-gelişme eğrisine paralel gelişiyor ve doktorunuz gelişimini normal buluyorsa, fazla yemeye zorlamanızın hiçbir yararı yok. Önemli olan çocuğun çok kilo alması değil dengeli beslenmesidir. Özellikle sebze, meyve, kırmızı et, yoğurt, yumurta tüketmesi sağlanmalı; ara öğünlerde cips, hazır gıda, çikolata, şeker verilmemeli. Ara öğünlerde tercih edilen yiyecekler kuruyemiş ve kuru meyveler olmalı. Eğer bunları yiyorsa, vitamin şurubuna ihtiyacı olmaz, fazladan verdiğiniz şurup da yarar sağlamaz.

3-    Dengeli besleniyor ama yine hastalanıyor. O zaman bağışıklık sistemini güçlendirici şurup vermeliyim
Çocuğun bağışıklık sistemini sadece bir şurup ile güçlendirmek mümkün değil. Çocuğun uyku, oyun ve yemek saatinin belli bir düzen içinde olması daha önemlidir. Bu rutin uygulama dışına çok çıkılmamalı.
Kışın soğuk havada hasta olur düşüncesiyle çocukları evden çıkarmamak da yanlıştır. Özellikle güneşli havalarda dışarı çıkarıp hava alması sağlanmalıdır. Çocuklar hasta olup enfeksiyonları tek tek geçirdikçe bağışıklık sistemleri olgunlaşacaktır. Yine de doktorunuz önerirse bazı destek ürünlerini kullanabilirsiniz.

4-    Banyo yaparsa hasta olur
Soğuk havalarda çoğumuz banyo yapan çocuğun hastalanıp üşüteceğine inanırız. Oysa banyo yapmak çocukları rahatlatıyor, burun tıkanıklarını açıyor ve enfeksiyonları vücuttan uzaklaştırıyor. Siz de fark edeceksiniz, banyo sonrası çocuğunuz mışıl mışıl uyuyacak. Eğer eviniz soğuk değilse, yattığı odada hava akımı yoksa çocuğunuzu yazın her gün, kışın haftada 3-4 kez banyo yaptırabilirsiniz.

5-    Kışın dondurma yerse hasta olur
Genelde dondurma ülkemizde sadece yaz aylarında tükettiğimiz bir yiyecektir. Çocuklarımıza da kışın dondurma yenmeyeceğini öğütleriz. Oysa sağlıklı koşullarda üretilmiş dondurma, çocuklar için iyi bir süt ürünü ve kalsiyum kaynağı. Yutakta ödem ve şişkinlik gibi rahatsızlıkları hafifletici etkileri de bulunan dondurmayı kışın tüketebilirler. Çocuklar, yemekten sonra dondurma yiyebilir. Ancak buzlu değil sütlü dondurma tercih edilmeli. Ayrıca çocuğa yalayarak küçük miktarlar halinde yemesi öğretilmeli ve sonrasında ılık su içmesi sağlanmalı.

6-    İyileşmesi için ateşini düşürmeliyim
Ateş, aslında öksürük gibi vücudun bir savunma mekanizması... Mikroplarla vücudun savaşabildiğinin bir göstergesi olan ateşi düşürmek enfeksiyonu tedavi etmiyor, sadece çocuğu rahatlatıyor. Ateşi çıkan çocuk için uygulanabilecek doğru yaklaşımı şöyle olmalıdır; ateşi yükselen çocuk titriyor ve eli-ayağı soğuk diye üzerini örtmeyin, tam tersine soyun. Çocuğu sirke, alkol, soğuk su ile yıkamak ateşi ilk önce hızla düşürse de, sonra daha fazla yükselmesine sebep olur. Normal banyo sıcaklığındaki ılık suda oturabilir ya da ılık bezlerle vücuduna kompres yapılabilir.
Ailelerin ateşten çok tedirgin olmalarının bir nedeni de; beş-altı yaşa kadar ateşli havale geçirme ihtimali. Ateş arttıkça mutlaka havale geçirecek diye bir şey yok. Özellikle genetik yatkınlığı olanlarda havale geçirme eğilimi varsa, daha ilk yükselme anında havale geçirebilirler. Havale anında soğuk suya sokmak, soğan koklatmak, baş aşağı sarkıtmak gibi davranışlar kesinlikle yapılmamalıdır. Sakin bir şekilde yumuşak bir yere yatırıp kafası yan çevrilerek ortam havalandırılmalıdır. Tabii en kısa zamanda bir sağlık kuruluşuna götürülmesi gerekir.

7-    Ateşi var, burun akıntısı yeşil, o halde antibiyotik kullanmalıyım
Çocukların kış enfeksiyonlara yakalanması, aileleri bazen fazlasıyla endişelendirip gereksiz antibiyotik kullanımına neden olabiliyor. Oysa her gribal enfeksiyonda antibiyotiğe sarılmak, gereksiz ve sakıncalı. Çocukların geçirdiği enfeksiyonların çoğu virüslere bağlıdır. Her yüksek ateş ve yeşil burun akıntısı görülen çocukta antibiyotik tedavisine başlamak gerekmez. Antibiyotiklerin ancak doktorun önerisiyle kullanılması gerekir.

8-    Çocuk hasta oldu, vitamin vermem gerekiyor
Bağışıklık sistemi için önemli olan vitaminler, bizim olduğu gibi çocuklarımızın da hastalıklara karşı savunma sistemini destekliyor. Ancak ilaç şeklinde almak yerine meyvelerde bol miktarda olan vitaminleri doğal yoldan ve düzenli almak daha önemli. Hasta olduktan sonra vitamin yüklemesi yapmanın bir faydası yok.

9-    Grip oldum, bebeğimi emzirirsem o da mikrop kapar
Bu dönemde bilinenin tam aksine emzirmek önemlidir. Anne emzirdikçe antikorlar bebeğe geçer ve bebek için güçlü bir koruma sağlar. Gribi aynı ortamda solunum yolu ile bulaşır. Hasta olan kişiye çok yaklaşmak, yüz yüze solumak, öpmek gibi davranışlar grip riskini artırır.

10-    Çocuğumun öksürüğünü durdurmam gerekiyor
Öksürük vücudumuzun savunma mekanizmalarından biri. Çocuğu rahatsız eden kuru öksürüklerde doktor kontrolünde şurup kullanılabilir ancak balgamlı öksürüğü durdurmamak gerekiyor. Çocuklarda balgamın ağız yoluyla atılması şart değildir. Bunun için çocukların zorlanmaması gerekir. Çocuk öksürdüğünde balgam akciğerinden çıkar, ağızdan çıkaramazsa yutar ve dışkı ile atar. Bu yüzden öksürdüğünde balgamını ağzından çıkarması için zorlamayın ve bol sıvı almasını sağlayın ki daha rahat atabilsin.